Piotr Tymiński „Lwowski ptak”

Chociaż o Cmentarzu Orląt Lwowskich słyszałam wielokrotnie, to jednak o samych Orlętach wiedzę miałam bardzo skąpą. Mam wrażenie, że na lekcjach historii temat ten został zupełnie pominięty albo umknął mojej uwadze. Czy książka Piotra Tymińskiego rozjaśniła mi trochę w głowie? Czy dzięki niej poznałam sporo historycznych faktów?

Jest rok 1918. Władzę we Lwowie próbują przejąć Ukraińcy. W związku z tym, że w mieście brak regularnego wojska, do walki przyłączają się cywile, w tym młodzież i dzieci. Jedną z nich jest Tońka. Dziewczyna ma piętnaście lat i bardzo chce uczestniczyć w walce. Jednak kolejni przełożeni jej odmawiają. Twierdzą, że mogą ją przyjąć na sanitariuszkę, a nie żołnierza. Jednak dziewczyna nie zamierza rezygnować. Po tym jak jeden z siczowców próbuje ją zgwałcić, co na szczęście mu się nie udaje, a ona zabija pierwszego człowieka, postanawia, że dołączy do walczących w męskim przebraniu. Jako Hipolit A. Szpak dziewczyna walczy na rożnych pozycjach, strzela celnie, ale często robi też za kuriera. Dobrze zna Lwów, więc udaje jej się uniknąć kuli... Jest chętna do podjęcia kolejnych zadań, wszędzie jej pełno, jest odważna i waleczna. Czy uda jej się wyjść cało z tych walk?

Książka „Lwowski ptak” opowiada o bohaterskiej obronie Lwowa. Główna bohaterka jest postacią fikcyjną, ale sporo jej towarzyszy broni istniało naprawdę. Piotr Tymiński opisał dosyć szczegółowo walki prowadzone we Lwowie i jej uczestników. Wraz z Tońką wędrujemy ulicami pod ostrzałem wroga, przedzieramy się przez linię frontu, poznajemy kolejne grupy walczących ludzi. Tu fikcja literacka styka się z historią, granica jest bardzo płynna, czasami trudno wyczuć, gdzie przebiega.

Muszę przyznać, że początkowo podchodziłam do tej książki z rezerwą, pierwsze strony czytałam bez większego zainteresowania. Chyba wewnętrznie czułam opór przed opisaną tu historią, przed tym, że to dzieci stanęły do walki. Wiele z nich chyba zupełnie nie zdawało sobie sprawy, na co się pisali. Traktowały to trochę jak przygodę, nie myśląc o konsekwencjach, o tym, że może to być ich ostatnia przygoda w życiu. Te dzieciaki często ukrywały swój prawdziwy wiek albo jak nasza bohaterka – płeć, by tylko móc walczyć. Zastanawiam się, czy to patriotyzm, czy może lekkomyślność? Podczas gdy inne dzieci bawiły się w wojnę, strzelając z pistoletów zrobionych z kawałka drewna, oni faktycznie walczyli, zabijali i ginęli podczas walki.

Historia jest ciekawa, więc po przełamaniu początkowego oporu czytałam ją z zainteresowaniem. Polubiłam główną bohaterkę, która okazała się dosyć niepokorną osobą. Zastanawiam się, czy dowódcy przyzwyczajeni do karności swoich podwładnych, faktycznie przymykaliby oko na jej niektóre wybryki? Cóż, być może brali poprawkę na to, że walczą u ich boku dzieci, które lubią psoty i przygody.

Całość napisana jest w dosyć lekkim stylu. Autor sam przyznał, że zrezygnował ze stylizowania dialogów na ówczesny język, co z pewnością ułatwia odbiór lektury. Jednak chociaż język jest przystępny to cała historia z pewnością nie należy do błahych. Daje ona mocno do myślenia i wywołuje sporo emocji. Trudno przejść obojętnie obok bohaterstwa dzieci i młodzieży, nawet jeśli ich zachowanie uznamy za lekkomyślne.

„Lwowski ptak” to bardzo wartościowa lektura, która przybliża nam historię obrony Lwowa. Temat ten nie jest zbyt popularny w literaturze, chociaż jest bardzo interesujący. Poznajemy młodych bohaterów, którzy walczyli za Polskę. Ta książka wywołała u mnie sporo emocji i dała mocno do myślenia. Gorąco polecam, nie tylko fanom powieści historycznych.

Moja ocena: 8/10

Za możliwość przeczytanie tej książki dziękuję Autorowi.

Piotr Tymiński, Lwowski ptak, Novae Res, 2018,

ISBN: 978-83-8147-172-5,

Str. 378.

Przypominam, że do końca tygodnia możecie jeszcze powalczyć o książkę Pawła Pawlaka "Odkupienie". Niestety ilość zgłoszeń nie jest zadowalająca. Mam nadzieję, że przez kilka kolejnych dni coś się zmieni. W przeciwnym wypadku będę zmuszona wydłużyć czas tej zabawy i wprowadzić małą zmianę do regulaminu. Mam jednak nadzieję, że nie będzie to konieczne. Liczę na Was!